Chris Roelen

De echte betekenis van ‘purposeful’

In de huidige tijd van transformatie smelten oude vertrouwde denkbeelden over politiek, de samenleving als geheel en economie als sneeuw voor de zon. Een van de meest elementaire veranderingen heeft te maken met hoe we denken over ondernemen. De homo economicus, het denken in termen van efficiency, het principe van winstmaximalisatie en de ‘winner takes it all’ mentaliteit, ze blijken allemaal hun langste tijd te hebben gehad.

In de plaats van het oude doen nieuwe economische paradigma’s hun intrede. De opkomst van zogenaamde ‘purpose’ gedreven organisaties levert een belangrijke bijdrage aan deze vernieuwing. Geïnspireerd door de beroemde TED presentatie van Simon Sinek, en als poging om verloren waarden te herstellen en ondernemen meer zinvol te maken in reactie op de immer voortdurende wereldwijde economische crisis, lijkt het erop dat we inmiddels accepteren dat organisaties een ‘purpose’ nodig hebben. Maar wat betekent ‘purposeful’ ondernemen precies?

Volgens Sinek’s ‘circle of why’ functioneren organisaties met een ‘purpose’ vanuit een dieperliggende, op vooruitgang gerichte overtuiging die van invloed is op alles wat de organisatie denkt en doet. In de meeste gevallen heeft een ‘purpose’ iets te maken met willen bijdragen aan het algemeen belang. Het beïnvloedt niet alleen wat de organisatie doet, maar ook hoe. Consultants die hun klanten bijstaan in hun zoektocht naar betekenis en PR bureaus die de bijbehorende droomverhalen optekenen, versterken de ‘buzz’ rondom ‘purpose’.

Ondernemen en met winst duurzaam bijdragen aan het algemeen belang, wie wil dat nou niet? Maar terwijl de ‘purpose’ bomen blijkbaar tot in de hemel reiken, verliezen we de meest voor de hand liggende vraag uit het oog; wat is de echte betekenis van ‘purposeful’? Als het gaat om het ‘waarom van het waarom’ blijken er twee duidelijk te onderscheiden typen ‘purpose’ gedreven organisaties te zijn. Aangezien nieuwe paradigma’s altijd vergezeld gaan met scepsis en kritiek is het van belang beiden te onderkennen om zo valse verwachtingen te voorkomen.

Jammer genoeg, voor de meeste ‘purpose’ gedreven organisaties is de echte betekenis van ‘purposeful’ simpelweg meer geld verdienen. Hoewel deze organisaties erkennen dat ze moeten bijdragen aan de samenleving is dit van secundair belang. Hun primaire gedachte is dat door waarde toe te voegen aan het algemeen belang interne en externe belanghebbenden van de organisatie gemakkelijker met de organisatie (willen) samenwerken. Meer betrokkenheid, minder gedoe, lagere transactiekosten en uiteindelijk hogere marges.

Het tweede type ‘purpose’ gericht ondernemen is compleet anders. Voor deze organisaties is de betekenis van ‘purposeful’ meeromvattend dan alleen onder aan de streep meer verdienen. Voor hen is er hoger liggend doel: bijdragen aan een betere en meer betekenisvolle wereld die het waard is om in te leven. Dit type organisaties werkt vanuit het hart daar waar de eerste categorie vooral werkt met het hoofd. Echte ‘purpose’ organisaties gaan dus verder dan het verbinden van hun merk met het algemeen belang. Zij zijn zelf het algemeen belang.

Voorbeelden van deze oprecht ‘purpose’ gedreven organisaties zijn Patagonia en Triodos Bank. De wijze waarop zij hun markten vernieuwen is een direct antwoord op de alom bekende issues en problemen in de nog steeds onder vuur liggende kleding- en bankensector. Hier maakt ‘purposeful’ leiderschap daadwerkelijk het verschil, omdat zij via hun core business de kwaliteit van leven vergroten vanuit menselijk oogpunt en met echte verbeteringen. En dat is precies wat hen onderscheid van de anderen voor wie ‘purpose’ slechts betekenis heeft als ‘hot topic’ in marketing.